سحر خیز مدینه

 ?  نامه‌اي از فقيه عارف، حضرت آيةالله‌العظمي بهجت بسمه‌تعالي ✅  جماعتي از مؤمنين و مؤمنات، طالب نصيحت هستند، بر اين مطالب، اشکالات وارد است، از آن جمله: ?  1. نصيحت در جزييات است، و موعظه اعم است از کليات و جزييات. ناشناس‌ها همديگر را نصيحت نمي‌کنند. ?  2. «من عمل بما علم، ورثه‌الله علم ما لم‌ يعلم» (1) «من عمل بما علم کفي ما لم يعلم» (2) «والذين جاهدوا فينا لنهدينهم سبلنا» (3) به آن‌چه مي‌دانيد عمل کنيد،‌ و آن‌چه نمي‌دانيد احتياط کنيد تا روشن شود و اگر روشن نشد، بدانيد که بعض معلومات را زير پا گذاشته‌ايد، طلب موعظه از غير عامل، محل اعتراض است، و قطعاً مواعظي را شنيده‌ايد و مي‌دانيد، عمل نکرديد وگرنه روشن بوديد. ?   3. همه مي‌دانند که «رساله عمليه» را بايد بنگرند و بخوانند و بفهمند و تطبيق عمل بر آن نمايند و حلال و حرام را با آن تشخيص بدهند؛ پس نمي‌توانند بگويند: «ما نمي‌دانيم چه بکنيم و چه نکنيم». ?  4. کساني‌که به آن‌ها عقيده داريد نظر به اَعمال آن‌ها نماييد، آن‌چه مي‌کنند از روي اختيار بکنيد، و آن‌چه نمي‌کنند از روي اختيار نکنيد؛ و اين از بهترين راه‌هاي وصول به مقاصد عاليه است «کونوا دعاة إلي‌الله بغير ألسنتکم» (4) مواعظ عمليه بالاتر و مؤثرتر از مواعظ قوليه است. ?  5. از واضحات است که خواندن قرآن در هر روز و ادعيه مناسبه اوقات و امکنه در تعقيبات و غير آن‌ها و کثرت تردد در مساجد و مشاهد مشرفه و زيارت علما و صلحا و همنشيني با آن‌ها، از مرضيات خدا و رسول (صل الله علیه و آله) است و بايد روز به روز مراقب زيادتي بصيرت و انس به عبادت و تلاوت و زيارت باشد. و برعکس، کثرت مجالست با اهل غفلت، مزيد قساوت و تاريکي قلب و استيحاش (5) از عبادت و زيارات است؛ از اين جهت است که احوال حسنه حاصله از عبادات و زيارات و تلاوت‌ها، به سبب مجالست با ضعفا در ايمان، به سوء‌حال و نقصان مبدل مي‌شوند؛ پس مجالست با ضعيف الايمان - در غير اضطرار و براي غير هدايت آن‌ها - سبب مي‌شود که ملکات حسنه خود را از دست بدهد، بلکه اخلاق فاسده آن‌ها را ياد بگيرد: «جالسوا من يذکرکم‌الله رؤيته، و يزيد في عملکم منطقه و يرغبکم في‌الاخرة عمله» (6) ?   6. از واضحات است که ترک معصيت در اعتقاد و عمل، بي‌نياز مي‌کند از غير آن؛ يعني غير محتاج است به آن و او محتاج غير نيست، بلکه مولد حسنات و دافع سيئات است: «و ما خلقت الجن والانس إلا ليعبدون)؛ (7) [يعني] عبوديت ترک معصيت در عقيده و عمل. بعضي گمان مي‌کنند که ما از ترک معصيت عبور کرده‌ايم!! غافل‌اند از اين‌که معصيت،‌ اختصاص به کبائر معروفه ندارد، بلکه اصرار بر صغائر هم کبيره است؛ مثلاً نگاه تند به مطيع براي تخويف، (8) إيذاء محرم است؛ [و] تبسم به عاصي براي تشويق، اعانت بر معصيت است.  .....